Edukacja prenatalna a karmienie piersią – jak wspierać matki skutecznie?
Karmienie piersią to nie tylko kwestia wyboru, to również efekt odpowiedniego przygotowania, wiedzy i wsparcia. Mimo że Światowa Organizacja Zdrowia promuje karmienie piersią jako złoty standard żywienia niemowląt, niektóre kraje – jak Irlandia – wciąż zmagają się z wyjątkowo niskimi wskaźnikami jego stosowania. Co można zrobić, by odwrócić ten trend?
Odpowiedzi na to pytanie dostarcza świeże badanie przeprowadzone przez Jennifer Kehinde, Claire O’Donnell i Annmarie Grealish. Jego celem była walidacja i uporządkowanie priorytetów w edukacji prenatalnej dotyczącej karmienia piersią z udziałem dwóch kluczowych grup: matek po porodzie oraz pracowników ochrony zdrowia. Wyniki badania rzucają światło na to, jak nowoczesna edukacja prenatalna może lepiej wspierać kobiety w tej kluczowej roli.

Dlaczego edukacja prenatalna wymaga zmiany?
Zbyt często edukacja przedporodowa ogranicza się do przekazywania wyidealizowanego obrazu karmienia piersią, pomijając wyzwania, z jakimi zderza się wiele matek już w pierwszych dniach po porodzie. Badanie wykazało, że kobiety oczekują podejścia zrównoważonego – takiego, które uwzględnia zarówno zalety, jak i trudności oraz zapewnia wsparcie emocjonalne.
Z kolei profesjonaliści medyczni potwierdzili, że te potrzeby mogą zostać zaspokojone bez konieczności całkowitej przebudowy obecnych ram edukacyjnych – wystarczy lepiej je dopasować do realnych potrzeb.
7 kluczowych rekomendacji, które mogą odmienić edukację prenatalną
1. Holistyczny program nauczania
Edukacja prenatalna powinna realistycznie przedstawiać zarówno korzyści zdrowotne, jak i możliwe trudności związane z karmieniem piersią. Takie podejście buduje przygotowanie zamiast frustracji, kiedy teoria nie pokrywa się z rzeczywistością.
2. Wsparcie emocjonalne i psychiczne
Nie każda matka doświadcza „miłości od pierwszego przystawienia”. Dlatego edukacja powinna obejmować przygotowanie do emocjonalnych wyzwań, normalizować różnorodne doświadczenia i oferować strategie radzenia sobie.
3. Personalizacja treści edukacyjnych
Każda ciąża i każda kobieta są inne. Wprowadzenie krótkich ankiet przed zajęciami prenatalnymi pozwala lepiej dopasować treść do potrzeb uczestniczek, zwiększając skuteczność przekazu.
4. Prawdziwe historie – prawdziwe wsparcie
Dzielenie się doświadczeniami innych matek daje nie tylko praktyczne wskazówki, ale także poczucie wspólnoty i zrozumienia. Tego nie zastąpi żaden wykład teoretyczny.
5. Spójność informacji od personelu medycznego
Niespójne lub sprzeczne porady z ust różnych specjalistów są jednym z najczęstszych źródeł dezorientacji u młodych mam. Dlatego konieczna jest standaryzacja przekazu – zgodnie z wytycznymi WHO i krajowymi rekomendacjami.
6. Aktywne zaangażowanie partnerów
Partnerzy odgrywają ogromną rolę we wspieraniu matek. Dostęp do elastycznych form edukacji (np. online, nagrania, broszury) może pomóc im stać się realnym wsparciem w codziennych wyzwaniach karmienia.
7. Karmienie piersią w przestrzeni publicznej
To temat, który wciąż budzi niepewność i stres. Edukacja prenatalna powinna zawierać elementy praktyczne – jak radzić sobie z reakcjami otoczenia, jak wybrać odpowiednie miejsce i jak budować pewność siebie w takich sytuacjach.
Wspólna odpowiedzialność – matki i profesjonaliści
Największą wartością tego badania jest wspólne stanowisko obu grup – matek i personelu medycznego – co do potrzeby zmiany. Edukacja prenatalna nie powinna być oderwana od rzeczywistości, ale współtworzona przez tych, którzy bezpośrednio jej doświadczają i tych, którzy ją prowadzą.
Na zakończenie – co dalej?
Choć wyniki badania odnoszą się do irlandzkiego kontekstu, jego wnioski mają charakter uniwersalny. Edukacja prenatalna to nie wykład – to relacja, dialog i przygotowanie do rzeczywistości. Włączenie emocji, autentycznych historii i indywidualnego podejścia może być kluczem do podniesienia wskaźników karmienia piersią nie tylko w Irlandii, ale i w innych krajach z podobnymi wyzwaniami.
Edukacja karmiąca… zaczyna się od zrozumienia.
Źródło:
Kehinde J, O’Donnell C, Grealish A. Validating and prioritizing prenatal breastfeeding education recommendations: A nominal group technique study with postnatal mothers and healthcare professionals. PLoS One. 2025 Jul 16;20(7):e0328542. doi: 10.1371/journal.pone.0328542. PMID: 40668856.