Opieka po porodzie a depresja poporodowa, co pokazują najnowsze badania?
Narodziny dziecka to wyjątkowy moment w życiu każdej kobiety. Ale obok ogromnej radości pojawia się też zmęczenie, stres, a czasem trudne emocje. Niektóre mamy doświadczają depresji poporodowej (PPD), która objawia się m.in. smutkiem, brakiem energii, poczuciem winy czy problemami ze snem.
Niedawno opublikowane badanie przeprowadzone w Chinach (2025) pokazuje, że to, jaką opiekę otrzymuje kobieta w połogu, ma duży wpływ na ryzyko wystąpienia depresji poporodowej.
Jak wyglądało badanie?
- Wzięło w nim udział 419 kobiet 42 dni po porodzie.
- Sprawdzano, jak różne modele opieki poporodowej wpływają na samopoczucie mam.
- Oceniano trzy formy wsparcia:
- Opieka domowa przez profesjonalną nianię poporodową – mama miała zapewnione posiłki, wsparcie w karmieniu i codziennych obowiązkach.
- Pobyt w centrum poporodowym – kobieta i dziecko korzystali z kompleksowej opieki medycznej i psychologicznej.
- Opieka rodzinna w domu – mama była pod opieką najbliższych (w większości teściowej, matki lub męża).
Co wykazały wyniki?
- Depresja poporodowa pojawiła się u 20% badanych kobiet.
- Najczęściej występowała u mam, które były pod opieką rodziny, zwłaszcza teściowej.
- Najrzadziej – u mam, które miały profesjonalne wsparcie (niania lub centrum poporodowe).
- Dodatkowe czynniki ryzyka:
- wcześniejsze epizody depresji w ciąży,
- karmienie mieszane (piersią i butelką jednocześnie),
- niezadowolenie z płci dziecka.
Dlaczego model opieki jest tak ważny?
Pierwsze tygodnie po porodzie to czas, gdy ciało wraca do równowagi, a psychika potrzebuje wyjątkowego wsparcia.
Z badania wynika, że profesjonalna opieka daje mamom poczucie bezpieczeństwa i zmniejsza ryzyko depresji. Dieta, higiena, wsparcie w karmieniu i zwykła rozmowa, to wszystko sprawia, że mama szybciej dochodzi do siebie.
Z kolei opieka rodzinna, choć pełna dobrej woli, czasem może być źródłem stresu. Różnice pokoleniowe, naciski (np. dotyczące sposobu karmienia) czy brak możliwości decydowania o sobie mogą potęgować negatywne emocje.
Wnioski dla mam
- Dbaj o siebie w połogu. Twoje zdrowie psychiczne jest równie ważne, jak zdrowie fizyczne.
- Jeśli masz możliwość – korzystaj z profesjonalnego wsparcia (niania poporodowa, centrum połogowe, doula).
- Jeśli opiekuje się Tobą rodzina ustal jasne granice. Rozmawiaj o swoich potrzebach i nie bój się mówić „nie”.
- Zwracaj uwagę na swoje emocje. Jeśli czujesz się przytłoczona, smutna, bezradna, porozmawiaj z lekarzem lub psychologiem. Depresja poporodowa to choroba, którą można i trzeba leczyć.
Podsumowanie
To badanie jasno pokazuje: model opieki po porodzie ma ogromne znaczenie dla zdrowia psychicznego mamy. Wsparcie profesjonalne chroni przed depresją, a rodzina, choć ważna, nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiednie warunki.
Każda mama zasługuje na to, by w połogu czuć się bezpieczna, zaopiekowana i wysłuchana. ❤️
Źródło: Hu Y, Chen Z, Yang H, Feng J, Wu Q, Jiang Y, Xue N, Zhu B. Effect of postpartum care model on the occurrence of postpartum depression. J Matern Fetal Neonatal Med. 2025 Dec;38(1):2505085. doi: 10.1080/14767058.2025.2505085. Epub 2025 May 15. PMID: 40374569.